Dil Konuşma Gelişimi Açısından İşitme Kaybının Belirtileri

     İşitme duyusu, dış ortamda bulunan ve ses olarak adlandırdığımız mekanik titreşimlerin dış kulak yolundan içeri girerek, iç kulağı uyarması ve oluşan elektriksel potansiyelin akustik sinir aracılığı ile beyinde bulunan işitme merkezine (işitsel kortekse) taşınması sonucu ortaya çıkmaktadır. 

    İşitme, sesleri algılama eylemi veya süreci olarak tanımlanmaktadır. 16-20 000 Hz. arasındaki sesleri duyma özelliğine sahip bir organ olan kulak 3 bölümden oluşmaktadır:

1. Dış Kulak

2. Orta Kulak

3. İç Kulak

 

İŞİTME KAYBI

Dış, orta, iç kulak ve işitsel yollarda meydana gelen patolojiler sonucu çevredeki seslerin algılanamamasıdır.

 

İşitme Kaybı Dereceleri

 Okul Çağında Görülme Sıklığı

     Dünya ortalamalarına göre konjenital işitme kaybı insidansı 1/800-1/1500 arasında değişmektedir. Ülkemiz konjenital işitme kayıplarının en sık görüldüğü ülkeler arasındadır.

     Türkiye’de, her yıl, yaklaşık olarak 2500 bebek konjenital işitme kaybı ile doğmaktadır. Okul çağına kadar işitme kaybı oranı 5/1000’e ulaşmaktadır.

     DSÖ 2000 yılında işitme kaybına bağlı küresel hastalık yükünün 15 yaş altındaki çocuklarda 62 milyon olduğunu belirtmektedir.

 

İşitme Kaybı Tipleri

Patolojinin lokalizasyonuna göre işitme kayıpları aşağıdaki gibi sınıflandırılır.

-İletim Tipi işitme kaybı

-Sensörinöral Tip işitme kaybı

-Mikst tip işitme kaybı

-Fonksiyonel işitme kaybı

-İşitsel nöropatiler

-İşitsel işlemleme bozuklukları

 

Çocuklarda İşitme Kaybının Belirtileri

-Sık geçirilen kulak enfeksiyonları, özellikle tekrarlayan orta kulak enfeksiyonları

-Sık tekrarlayan kulak ağrısı

-Belli sesleri duymada ve sesin yönünü tayin etmede güçlük

-Yüksek şiddetteki seslere daha iyi yanıt verme

-Sözel komutları yerine getirmede güçlük çekme veya hata yapma

-Gürültülü ortamlarda işitmede güçlük çekme, konuşmaları anlamama

-Konuşan kişinin yüzünü gördüğü zaman konuşmayı daha iyi anlaması 

-Konuşan kişiye daha yakın mesafede olmayı isteme

-Televizyon, radyo veya kasetçaların yüksek sesle ya da yakın mesafeden dinlenmesi

-Telefon kullanırken bir kulağın diğerine tercih edilmesi

 

Dil ve Konuşma Gelişimi Açısından İşitme Kaybının Belirtileri 

-Konuşmanın çok yüksek şiddetli ya da çok düşük şiddetli olması

-Konuşmanın yaşına uygun şekilde düzgün, akıcı ve net olmaması

-Konuşmada ritim, ton ve vurgu gibi özelliklerin olmaması (monoton konuşma)

-Konuşurken bazı seslerin atlanması

-Grup içinde çekingen davranma, kendini dışlanmış ve rahatsız hissetme

-Herhangi bir eyleme başlamadan önce, o eylemi önce başkalarının yapmasını bekleme

-Aileden alınan anamnezde “çocuğun sadece duymak istediklerini duyduğunu” ifade etmesi

-Sınıf ortamında dikkatini toplamada güçlük çekme

-Kısa süreli dikkat ve zayıf kelime hafızası görülmesi

-Okuma ve okul başarısında sorunların görülmesi

     Erken dönemde işitme kaybının tespiti en önemli yaklaşımdır. İşitme kaybı ne kadar erken teşhis edilip, uygun cihaz ve özel eğitim alırsa çocuğun normal dili kazanma şansı o kadar yüksek olacaktır ve bu doğrultuda işitme kayıplı çocuğun rehabilitasyonunda konuşma ve ses terapisine önem verilmelidir.

     Diğer taraftan uygun işitme cihazı takılan veya koklear implant uygulanan hastaya özel işitme konuşma eğitimi verilmeden önce bireyin gelişim özellikleri (zihinsel,motor,duygusal,sosyal) değerlendirilir. 

     Başka bir özel nokta, işitme kaybının dışında başka bir probleminin olup olmadığı mutlaka tespit edilmelidir. Çünkü işitme kaybına neden olan faktör diğer duyuların fonksiyonlarını bozabilir.

     İşitme kayıplı çocukların dil gelişimlerini tamamlayabilmeleri için, normal işiten yaşıtları ile kaynaştırılmaları önem taşır. İşitme kayıplı çocukların

dil ve psikososyal gelişimleri göz önüne alınarak entegrasyon programına (kaynaştırma) dahil edilmelidir. Entegrasyon çalışması yapılırken, okul, aile, öğretmen, özel eğitimci ve çocuk arasında uygun iletişim sağlanmalıdır.